Ook al blijft natuurlijk licht een vereiste, toch kan dit - per definitie - niet de hele dag door een voldoende verlichtingsniveau verzekeren. Maar hoe kiest u uw lampen tussen de talrijke voorgestelde modellen? Welk type verlichting is het best geschikt voor het kantoor? Wat is de relevante regelgeving? Hier vindt u enkele tips om u te helpen uw verlichting te kiezen…
Inhoudsopgave
1De verlichtingsnormen op de werkplaats
2Welke verlichting voor welke ruimte?
3Verlichtingsstijlen: lampen en schemerlampen
4De troeven van ledverlichting
5Warm of koud licht?
6De verschillende fittings
7De lampen en hun waarden
8Verlichting op een ergonomische wijze installeren
1 - De verlichtingsnormen op de werkplaats
In Frankrijk definieert de norm NF EN 12464-1 de eisen waaraan de verlichting van de werkplek moet voldoen, op basis van drie criteria: de gemiddelde verlichting, de limiet van ongemak door verblinding en de minimale waarde van de index voor de kleurweergave.
DE GEMIDDELDE VERLICHTING (LUX) Het gaat hier om de verlichting die in elke werkzone moet gehandhaafd worden. Hierbij wordt er rekening gehouden met het visuele comfort, de visuele ergonomie en de veiligheid. Een minimale waarde van 200 lux is noodzakelijk in lokalen waar er continu gewerkt wordt (hoe hoger het aantal lumen, hoe sterker de verlichting).
DE LIMIET VAN ONGEMAK DOOR VERBLINDING (UGR) Dit wordt vastgelegd door de UGR-factor (United Glare Rating). Het specificeert de referentiewaarden vanaf dewelke de verblinding hinderlijk wordt en de visuele prestaties verminderen. In de NF EN 12464-1 norm varieert de UGR-factor van 10 tot 30. De UGR-factor staat in verhouding met het risico op verblinding. Voor bureauwerk is dit 19.
DE MINIMALE WAARDE VAN DE INDEX VOOR KLEURWEERGAVE Deze waarde geeft het vermogen weer van de lichtbron om de verschillen tussen de verschillende kleuren weer te geven. Er zijn bepalingen voor 270 zones, taken of soorten activiteiten. De norm NF EN 12465-1 legt een minimum op van 80, en een maximum van 100, wat overeenstemt met daglicht.
2 - Welke verlichting voor welke ruimte?
Ook al lijkt het vanzelfsprekend, toch herinneren we u er graag nog even aan: de nodige verlichting is niet dezelfde op kantoor als in een magazijn of een gang. Hier vindt u een lijst met aanbevelingen.
AANBEVELINGEN
Circulatiezones
Gang, openbare ruimte, inkomhal: 100 lux
Trap, laadkade: 150 lux
Koopcentra
Opslagruimte: 100 lux
Magazijn: 300 lux
Kassazone: 500 lux
Ontvangstruimtes
Receptie, restaurant, hotel, conciërge: 300 lux
Opleidingslokalen
Klaslokaal, conferentiezaal: 500 lux
Werkruimtes
Archief: 200 lux
Klassement: 300 lux
Informaticapost, typen, lezen, keuken: 500 lux
Architectenbureau, laboratorium: 750 lux
3 - Verlichtingsstijlen: lampen en schemerlampen
Om het visuele comfort van iedereen te garanderen en een sympathieke sfeer te creëren, is het slim om te variëren in de soorten verlichting (direct, indirect) en de stijlen. Hedendaags, traditioneel of sober design... Iedereen kan spelen met de vormen van de lampen, om een atmosfeer te scheppen die een positieve invloed heeft op het welzijn van de aanwezigen.
DE BUREAULAMP
Verlichting: direct
Installatie: staand of vastgemaakt met klem
Het pluspunt: de draaibare kop, om zelf de verlichtingszone in te stellen
In navolging van verschillende Europese richtlijnen is het aantal gloeilampen sinds 2012 beginnen slinken, en verdwijnen ook de halogeenlampen langzaamaan van de markt sinds september 2018. De gebruikers kiezen daarentegen nu eerder voor ledverlichting.
Economischer: ledlampen zijn 8 tot 10 keer budgetvriendelijker dan een gloeilamp, en 3 tot 5 keer in vergelijking met een compacte fluorescentielamp.
Duurzamer : een ledlamp levert gemiddeld 40 000u verlichting, of ongeveer 20 jaar.
Sterker : het talrijke aan- en uitzetten van de lamp heeft geen invloed op de duurzaamheid van de ledlamp.
Aangenamer : de ledverlichting straalt direct voor de volle 100%, u hoeft dus niet te wachten tot het licht zijn felste punt heeft bereikt.
Ecologischer : de ledlamp bevat geen kwik of vervuilend gas.
Veiliger : de ledlamp geeft geen warmte af, dus u kunt zich niet verbranden.
De kleurtemperatuur (uitgedrukt in kelvin) vormt ook een bepalende factor in de keuze van uw verlichting. Hoe hoger de kleurtemperatuur is, hoe sneller het aantal kelvin verhoogt en de kleur dus "koud" is. Omgekeerd geldt hetzelfde principe: als de temperatuur laag is, is het licht dus "warmer".
Afhankelijk van het aantal kelvin kan de sfeer in de ruimte veranderen. Als referentiepunt vindt u hier het resultaat bij de verschillende waarden in kelvin:
< 4000 kelvin : warme sfeer, die uitnodigt tot ontspanning.
4000 - 5000 kelvin : neigt naar daglicht, natuurlijk licht.
> 5000 kelvin : stimulerend licht, zorgt voor een betere concentratie
6 - De verschillende fittings
De fitting van een lamp dient als een verbindingspunt door te zorgen voor een elektrisch contact. Er bestaat een grote variatie, maar het is niet altijd eenvoudig om uw weg ertussen te vinden. Hier vindt u een visueel overzicht als leidraad. De verschillende soorten fittings
7 - Lampen en hun waarden
Hier vindt u een overzicht van de waarden, zodat u weet hoe u een lamp kunt vervangen waarbij dezelfde lichtintensiteit geboden wordt. Het vermogen (in watt) en de lichtintensiteit (in lumen) worden weergegeven. Bij voorkeur let u het meest op de waarden in lumen, aangezien de lichtstroom van de ledlampen blijft evolueren. Hoe hoger het aantal lumen, hoe sterker de verlichting.
WAARDEN INZAKE VERMOGEN EN LICHTINTENSITEIT BIJ LAMPEN
8 - Verlichting op een ergonomische wijze installeren
Nu dat u alle sleutels in de hand heeft om uw verlichting te kiezen, dient u ze ook zorgvuldig te installeren: dit zal een grote bijdrage aan uw welzijn leveren! Hier vindt u enkele voorschriften van de arbeidsartsen en ergonomen...
Plaats de kop van de lamp op 40 cm van het werkvlak, zodat er geen enkel visueel contact is met de lichtbron (de lamp).
Plaats de lamp aan de tegenovergestelde kant van de hand waarmee u schrijft.
Vermijd hinderlijke verblinding.
Vermijd weerspiegeling op glanzende oppervlakken.
Geef de voorkeur aan lampen met intensiteitsregeling.
